Klein, rond en gezond!

Toen ik op mijn 14^e besloot om geen vlees en gevogelte meer te eten, maakte ik een grote fout: ik dacht dat ik het stukje vlees door een extra stuk kaas kon vervangen. In eens at ik veel meer melkproducten.

Pas jaren – en behoorlijk wat verkoudheden – later kwam ik er achter dat kaas en yoghurt geen goede vleesvervangingen waren. Mijn voeten werden steeds kouder en ik kreeg last van verkoudheden en een chronische loopneus.

Inmiddels weet ik waarom ik deze klachten kreeg: de dagelijkse portie yoghurt was veel te afkoelend en had, samen met de extra portie kaas, een slijmvormend effect op mijn lichaam (zie ook het blogbericht van augustus 2015).

Wat had ik toen beter kunnen doen? Ik had simpelweg het vlees en gevogelte door peulvruchten kunnen vervangen.

Omdat peulvruchten voedzame planten voor een duurzame toekomst zijn, heeft de VN 2016 uitgeroepen tot het jaar van de peulvrucht. ‘Peulvruchten kunnen er aanzienlijk aan bijdragen om honger en tekorten in de wereld tegen te gaan’, aldus Ban Ki-moon. Gelijk heeft hij.

Peulvruchten hebben veel voordelen:

• Peulvruchten zijn goedkoop. Biologische peulvruchten zijn in verhouding iets duurder. Ze genieten de voorkeur, omdat ze hoogwaardiger zijn.
• Peulvruchten zijn heel voedzaam. Een handvol peulvruchten levert al een voedzame maaltijd op.
• Peulvruchten bevatten (relatief) veel eiwit.

Nadelen zijn er natuurlijk ook:

• Je mag peulvruchten niet rauw eten, dat wil zeggen de bereiding kost tijd.
• Indien je peulvruchten niet goed bereidt, kun je last krijgen van spijsverteringsklachten.

Veel mensen zien vanwege de nadelen juist af van het eten van peulvruchten. Dit is jammer, want met name vegetariërs of mensen die weinig vlees eten, hebben juist zoveel baat bij peulvruchten.  

Peulvruchten zijn de op drie na grootste plantenfamilie van de wereld. In totaal zijn er meer dan 18 duizend soorten; er zijn al meer dan 70 soorten linzen.

Volgens de TCM horen alle (gedroogde) peulvruchten bij het element water. Dit komt doordat ze met water moeten worden bereid en doordat ze een versterkend effect hebben op de Nieren. De thermische werking schommelt tussen licht verwarmend, neutraal en verfrissend. Kiemen van peulvruchten hebben altijd een verfrissend tot koud effect op het lichaam. Op de sojaboon na helpen alle peulvruchten tegen damp. Zoals je wellicht weet is ‘damp’ een ziektesyndroom in de TCM. Kenmerken van damp zijn onder meer loopneus, schimmelklachten, overgewicht, (nat) eczeem, frequente verkoudheden, vocht vasthouden.  Sojabonen en sojabonenproducten (sojamelk, sojayoghurt) hebben juist een bevochtigend effect op het lichaam. Als je last  hebt van damp, kun je sojaproducten beter vermijden. De boon die het beste tegen damp helpt, is de adukiboon.

Hoe kun je de peulvruchten het beste bereiden? Als je de peulvruchten wilt bereiden als apart bijgerecht, dan week je ze eerst in water. Sommige peulvruchten hoef je volgens de informatie op de verpakking niet te weken, maar het is altijd aan te raden om ook deze peulvruchten te weken. Door het weken worden moeilijk verteerbare stoffen, zoals fytinezuur, afgebroken. Het beste kun je de peulvruchten een nacht weken. Het weekwater gooi je weg. Kook de peulvruchten vervolgens in ruim water. Gebruik extra ‘hulpmiddeltjes’ die ervoor zorgen dat de peulvruchten uiteindelijk beter verteerbaar worden: zeewier, een theelepel baking soda, bonenkruid of zeezout.

Als je peulvruchten direct wilt gebruiken in een gerecht, bijvoorbeeld voor een soep, kun je ze ook het beste eerst weken. Bereid het gerecht dan met kruiden en specerijen die de spijsvertering bevorderen. Denk aan majoraan, laurierblad, verse gember en dille.

Voor vegetariërs, met name vegetariërs die last hebben van inwendige kou, geldt: eet minimaal vier keer per week peulvruchten.