Laad je batterij weer op – met bouillon

Sluiten

Kom er ook bij!

Meld je aan voor mijn nieuwsbrief. Zo kun je al lezend iets voor je gezondheid doen. Als WELKOMSTCADEAU ontvang je mijn E-BOOK ‘Weg vermoeidheid – In 5 stappen meer energie met de Chinese voedingsleer’.

19/12 2014

Momenteel is het – vanwege alle kerstvoorbereidingen – heel hectisch. Vanwege alle afspraken, to-do lijsten en haast leven we tegen de natuurlijke ritme van de winter in. De winter is de tijd van het Grote Yin, een tijd van rust en bezinning waar we (eigenlijk) helemaal niets zouden doen. Alleen uitrusten, bijkomen, reserves opbouwen, kracht verzamelen voor het komende jaar. Om bij te komen van alle drukte, heb ik een bijzonder recept voor jullie: een bouillon. Deze laadt je batterij weer op en vult je reserves aan. Bouillons hebben in China een lange traditie. Als je bouillon trekt, wordt het vlees (Yin) Bouillon_Ontbijt je fit _ Jutta Koehlergetransformeerd in energie (Qi). Door vleesbouillon te eten, krijgt je lichaam deze extra Qi toegevoerd. De botten van het vlees hebben een medicinale werking op je Nieren. Dat wil zeggen ze helpen bij vitaliteitsverlies, zwakke afweer, onvruchtbaarheid en ’s nachts moeten plassen. De bouillon mag je niet gebruiken tijdens acute ziekte, maar wel in de herstelperiode. De specifieke medicinale werking van de bouillon is afhankelijk van het soort vlees.

Kip werkt verwarmend. Mensen die last hebben van een Yin deficiëntie (’s nachts zweten, hittekenmerken, inwendige onrust) kunnen beter rundvlees nemen.

Rundvlees heeft een neutrale tot verwarmende thermische werking.

Kalkoen heeft een neutrale thermische werking (beter geschikt dan kip indien je een Yin deficiëntie hebt)

Lam heeft een hete thermische werking. Lamsvlees is goed voor mensen die last hebben van extreme koude in het lijf. Niet geschikt bij Yin deficiëntie (hitte in lichaam, inwendige onrust, slaapstoornissen)

Voor vegetariërs Voor vegetariërs is er helaas geen goed alternatief. Je kunt proberen om de bouillon van zwarte sojabonen te trekken. Het resultaat is echter veel minder krachtgevend dan de bouillons op basis van vlees.

Het basis recept:
Ingrediënten
Hout              
½ kip met botten (bij voorkeur biologisch!)
1 bos peterselie
Vuur              
1 el jeneverbessen
Aarde            
½ kg wortels, geschild en zonder de eindstukjes
½ kg wortelpeterselie, schoongemaakt en geschild
½ Chinese kool
Metaal          8 laurierblaadjes
Water            5 l water

Bereiding
Snij de groenten in grote stukken. Snij de kip eventueel in kleinere stukken. Bedek het vlees met water en breng aan de kook. Verwijder het water, voeg nieuw water toe en breng opnieuw aan de kook. Voeg de groenten met de overige ingrediënten toe. Zet het vuur laag en laat de bouillon op z’n minst vier uur trekken. Voeg indien nodig nog wat water toe. Zeef de bouillon en vang de bouillon op. Het vlees kun je nog eten maar de overige ingrediënten moet je helaas weggooien. Vul de nog hete bouillon in schone glazen potjes (ca. 500 ml volume) en draai de potjes direct dicht. Er ontstaat een vacuüm en de deksel is ingedrukt. Bewaar de bouillon in de glazen potjes in de koelkast. De bouillon is 5-7 dagen houdbaar. Effect op het lichaam Verwarmend. Bouwt Bloed op: goed voor na de bevalling, na operaties en na ziekte. Bouwt Yang op, met name van de Nieren. Pakt vermoeidheid en kouwelijkheid aan. Versterkt Jing.  

Dosering

  • gedurende drie weken twee a drie keer per dag een portie (ca. 150 ml) verwarmen in een pan
  • drinken voor de maaltijden, als tussendoortje of te gebruiken als basis voor (groenten)soepen.
  • eventueel een beetje zout of sojasaus toevoegen.

Let op

  • eventueel ontstaat een vetlaagje op de bouillon. Dit hoef je niet te verwijderen.
  • gebruik alleen heel schoon keukengerei, het beste van metaal en geen hout en plastic.
  • de bouillon niet invriezen.
  • niet opwarmen in de magnetron!

   

Commentaren (38)

  1. Hoi Jutta,

    precies het recept dat ik zocht! Super!
    Mag ik vragen waarom je bouillon niet tijdens acute ziekte mag gebruiken?
    Volgens Westerse traditie wordt er juist kippensoep voorgeschreven tijdens verkoudheid, griep, diaree e.d….

    Groet,

    Sarah

    1. Wanneer je een krachtgevende bouillon tijdens een acute ziekte drinkt, dan wordt ook de ziekte ‘gevoed’. Beter is om de bouillon tijdens de herstelperiode te drinken.

        1. Wortelpeterselie of peterseliewortel kun je bij bijna alie biologische winkels kopen (bijvoorbeeld Ekoplaza in Den Haag).

      1. Hoi Jutta, ik snap wat je bedoelt. Toch wordt er juist al eeuwen lang kippenbouillon/kippensoep gegeten bij griep en verkoudheid, met veel succes…
        Ik ga er maar vanuit dat je lichaam wellicht zelf aangeeft waar het behoefte aan heeft en wanneer!

  2. Hallo Jutta, ik gebruik nu 2 weken je ‘ontbijt je fit’ boek en ben dol enthousiast!!!
    een vraag over de bouillon; wanneer ik rund- of kalkoen gebruik, doe ik dan ook botten erbij?

    Warme groet, Moon

    1. Ja, juist de botten zijn belangrijk. Volgens de TCM bouwen juist de botten ‘Jing’ op, dat wil zeggen dat ze goed zijn voor onze reserve-energie.

  3. De vijf elementen en bijbehorende relaties

    Was verwonderd te lezen dat de ziekmakende emotie bij het element vuur “vreugde” is.
    De andere ziekmakende emoties meen ik te begrijpen, maar “vreugde” is toch juist iets waardevol, in harmonie?
    Krista

    1. Dit geeft inderdaad vaak verwarring. De TCM bedoelt hiermee een overmatige vreugde in de vorm van manie en extreem veel prikkels zoeken. Denk aan een ‘adrenaline junkie’ die nooit tevreden is met wat hij heeft maar die altijd weer nieuwe extreme prikkels nodig heeft.

  4. Dag Jutta,

    Fijne informatie weer. Regelmatig maak ik visbouillon van vissengraten en/of koppen van wijting, schar e.d. Wat is hier de werking van? En raad je dit ook aan?

    Groeten, Kimberly

    1. Dag Kimberly,
      De werking van visbouillon is milder dan van vleesbouillon. Vis werkt minder verwarmend, dus heel goed bij yin leegte.

      Groeten, Jutta

  5. Dag Jutta,

    Nog even een vraag over de 1e keer opkoken en het water weg doen. Geldt dat alleen voor kip? Zo nee, verlies je bij rundvlees dan niet de vleessappen?

    Groeten, Kimberly

  6. Dag Jutta! Dank voor je mooie, heldere website en informatievoorziening!

    Vraagje: Wat kan ik mijn vegetarische clienten adviseren mbt de bouillon of vervanger hiervan?

    Hartelijke groet,
    Eline Klein Ikkink

    1. Beste Eline, Er bestaat helaas geen gelijkwaardig alternatief zonder vlees. Je kunt je clienten eventueel een bouillon aanraden die gemaakt is op basis van zwarte sojabonen of adukibonen. Maar die is ten eerste minder lekker. Ten tweede hebben deze vegetarische alternativen niet dezelfde heilzame werking. Hartelijke groet, Jutta

    1. Beste Margreet, Volgens de TCM voegt het invriezen extreme koude toe. De koude blijft ‘zitten’ in het gerecht, ook al warm je het later op. Af en toe invriezen kan geen kwaad. Maar het zou zonde zijn van de verwarmende en krachtgevende medicinale werking van de bouillon.

  7. Beste Jutta,

    Ik ben erg yin deficiënt, maar heb ook last van psoriasis en een lekkende darm met voedselintoleranties als gevolg. Bij het eten van rood vlees, cacao, koffie etc. krijg ik heel veel jeuk en wordt de psoriasis erger. Bouillon zou zo goed zijn voor zowel de yin deficiëntie als mijn darm, maar ik wordt gek van de jeuk. Is daar nog iets aan te doen? Zal ik de bouillon toch blijven gebruiken of dan beter van niet?

    1. Inderdaad, bij een yin deficiëntie kun je beter geen koffie, cacao en overmaat aan rood vlees (met name lamsvlees) eten. Als je bouillon trekt, dan kun dit het beste doen op basis van verfrissende ingrediënten. Bijvoorbeeld kalkoen en Chinese kool.
      De bouillon zou ik alleen af en toe gebruiken. Misschien dat misosoep met zeewier (reinigt en verkoelt) je heel goed doet?

  8. Dag Jutta,
    Deze bouillon bouwt het bloed op. Mag ik deze ook gebruiken voor na een operatie waarbij de keelamandelen zijn verwijderd?
    En mocht er geen wortelpeterselie te koop zijn welke groente kan ik als alternatief gebruiken .
    Dank alvast
    Hgr Marieta

    1. Hallo Marieta, Ja, dat mag. Zorg er wel voor dat je de bouillon niet te heet drinkt. Beter iets laten afkoelen. Mocht er geen wortelpeterselie zijn dan kun je wortels of pastinaak nemen. Groeten, Jutta

    1. Beste Eefke,
      Ja, kippenbouillon is goed voor de nier-energie, met name als je ook de botten van gebruikt en niet alleen het vlees.

  9. Dag Jutta, bij bijnieruitputting en schildklierproblemen welk vlees kun je dan het bestr gebruiken? Ik heb zelf een schildklierontsteking gehad na de zwangerschap en als gevolg daarvan een struma en hypotheroide. Gr, Shanti

    1. Rundvlees, kip of kalkoen zijn prima. Inderdaad, graag niet invriezen. Als je bouillon kookt, kookt dan een grote hoeveelheid en vul deze heet in schone glazen potjes. De potjes trekken vacuüm. Op die manier kun je de bouillon goed bewaren.

  10. Nog een vraagje…beter is het om de soep niet in te vriezen. Maar moet je het dan elke dag opnieuw maken, of kun je er wel een aantal dagen van eten?
    Groet, Shanti

    1. Beste Doreen,
      Het vlees van eend heeft een thermisch gezien verfrissend effect. Dat is dus handig bij hitte-kenmerken en yin-tekort (met name in de long, nieren en lever). Het kan dus prima worden gebruikt bij hitte-kenmerken, ’s nachts transpireren, opvliegers, droge longen.
      Het is tevens wel een vrij bevochtigend vlees, dat wil zeggen bij damp moeten we hier niet te veel van nemen.

    1. In principe is dat prima. Als de soep je goed doet. Ik denk wel dat je op een gegeven moment aan iets anders toe bent.

  11. Hallo,

    Volgens mijn acupuncturist heb ik hitte kenmerken (rood hoofd, onrust etc) juist ook door kou. Hij zegt dus dat ik juist verwarmend moet eten ondanks dat ik hitte kenmerken heb. Adviseer je dan runderbouillon of kippenbouillon?

    1. Hallo, ja dat is inderdaad logisch vanuit TCM oogpunt: als je extreem koude voedingsmiddelen zou nemen, dan zouden ze verlichting geven voor de hitte kenmerken, maar ze zijn te koud voor het ‘spijsverteringsvuur’. Waardoor verteringsklachten kunnen optreden of verergeren. De truc is om je lijf af te koelen maar dan zonder je verteringssysteem te verzwakken. Dat kan bijvoorbeeld door middel van soepen, bouillon (maar dan beter rund, kalkoen), zeewier etc.

  12. Hallo Jutta,
    Men raad Bouillon blokjes af die men zo in de winkel kan kopen.
    Ik heb ergens gehoord dat het het milt vuur zou doven
    Zit daar waarheid in?
    Kan je me uitleggen waarom dit zo is?
    Dank je

    1. De ‘gewone’ bouillonblokjes zitten vaak vol met smaakversterkers en kunstmatige toevoegingen. Een bouillonblokje uit de reformwinkel / biologische winkel vind ik wel prima. Je kunt natuurlijk bouillon zelf trekken en dit als basis nemen voor soepen.

  13. Hou Jutta,

    Ik heb bovenstaand gemaakt alleen heb ik alles in een pan gedaan, zowel groente + kip. Ik heb niks weg gegooid ook de groente niet, dan is de soep toch nog even voedzaam?

    1. Ja zeker, maar als de groenten er te lang in hebben gekookt dan voegen ze niets meer toe. Ze zijn dan ook niet meer zo lekker. Het vlees kun je wel nog eten.

Commentaar achterlaten

Meer weten? Boek een persoonlijk consult of kijk bij mijn cursusaanbod.