Chocolade is mijn grote zwakte.
Helaas verdraag ik de pure chocolade niet goed, waardoor ik de voorkeur geef aan melkchocolade.
Terwijl ik verder geen koemelkproducten eet.
Omdat ik die dus eigenlijk ook niet verdraag.
Het beste voor mij is om er helemaal van af te blijven. Maar ik ken fasen waarin dat niet lukt. Wat in principe natuurlijk ook weer niet erg is – bleef het maar bij een of twee reepjes.
Ik weet dat ik met deze ‘halve’ verslaving niet alleen ben. Daarom ben ik op zoek gegaan naar nog meer informatie over cacao, uiteraard ook weer vanuit het oogpunt van de Chinese voedingsleer. Ook geef ik oplossingen om de ‘verslaving’ min of meer onder controle te brengen.
De liefde voor cacao is al heel oud. Meer dan 3000 jaar geleden gebruikten de Olmeken, net als later de Maya en Azteken, cacaopoeder voor een drankje. Het zogenaamde Cacau-atl kan worden vertaald als cacao-water. Het drankje was op waterbasis en werd verfijnd met chili, vanille en geroosterde mais. Dit cacao-watertje was heel duur en werd daarom vooral gebruik in religieuze rituelen en als geneesmiddel. Het was voorbehouden aan de rijke, hoger gestelde bevolking. Volgens de legende dronk de beroemde Azteken-heerser Moctezuma dagelijks 50 kopjes cacao.
De Spaanse veroveraars waren minder enthousiast. Ze vonden het drankje zuur, bitter en pittig. De weg van het onsmakelijke drankje naar de chocoladereep van tegenwoordig was dan ook nog lang. Waar de Spaanse veroveraars wél enthousiast over werden: cacao had een groot effect op de prestatie van soldaten. Volgens Hernán Cortés was één kopje al voldoende om een soldaat de hele dag wakker te houden.
In Europa wist men zich eerst geen raad met de cacao. Maar in de kloosterkeukens begon men het drankje aan te passen: de monniken maakten het zoeter en mengden er nog andere ingrediënten zoals kaneel bij. Nu werd het wel en succes. Zo succesvol zelfs dat men de herkomst en bereiding meer dan 100 jaar geheimhield.
Rond 1700 begon men het drankje met melk te breiden. Het duurde nog zo’n 150 jaar en menig technische ontwikkeling, voordat men erin slaagde om chocoladerepen te maken.
Maar waarom zijn we er zo dol op?
Van de cacaoboon zijn nog steeds niet alle stoffen wetenschappelijk onderzocht. Er zijn verschillende theorieën. Volgens onderzoekers is de hoeveelheid van het aminozuur tryptofaan (voorloper voor serotonine en melatonine) te laag om er ‘high’ van te worden.
Het gehalte aan theobromine, een opwekkende stof, is tevens te laag om er echt verslaafd aan te raken, ten minste mits je geen 5 kilo chocolade per dag eet. Maar aan het mini-opkikkertje zouden we wel op z’n minst gewend kunnen raken.
Naast stimulerende stoffen bevat cacao ook magnesium. Deze is juist weer belangrijk voor de ontspanning. Paul Pitchford, auteur van het boek “Healing with whole foods’, gaat ervan uit dat mensen met een magnesium-arm voedingspatroon een grote trek in chocolade ontwikkelen.
Wat zegt de Chinese voedingsleer over cacao? Nou, bijna niets. In de iets modernere literatuur vinden we met name oppervlakkige beschrijvingen. Dat geeft aan dat cacao van ondergeschikte betekenis was.
Vanuit de Chinese voedingsleer hoort cacao in de pure vorm bij het element vuur. De inschattingen van de thermische werking variëren van neutraal tot verhittend. Ik heb er in mijn voedingsmiddelen-poster uiteindelijk voor gekozen om cacao bij ‘heet’ te plaatsen. Dit komt omdat ik in de praktijk zie dat cacao mede kan bijdragen aan een Yin deficiëntie. Dat wil zeggen: inwendige onrust, eventueel ‘s nachts zweten, slaapstoornissen en uitdroging.
Cacao kreeg in de laatste jaren het label ‘superfood’. Maar net als voor alle overige superfoods geldt ook hier: het moet gewoon bij je passen en je kunt er beter niet teveel van nemen.
Cacao stimuleert in eerste instantie het Yang Qi van het Hart. Dit is handig als je je beter wilt concentreren en als je wakker wilt blijven. Niet zo handig is het als je slecht slaapt. Want daarvoor heb je juist de tegenhangers Hart Bloed en Hart Yin nodig. Dit verstoor je juist door Hart Yang te veel te stimuleren.
Vaak hebben we trek in chocolade als we behoefte hebben aan een opkikkertje. Maar dat zoete van het hele reepje kan ons juist ontspanning geven. Natuurlijk vinden we zoete dingen lekker. De zoete smaak geeft een vertrouwd en veilig gevoel. Ten minste, dat denken we.
Mijn eigen theorie is dat we veel trek in chocolade hebben als we én moeite hebben om te ontspannen én ons tegelijkertijd niet helemaal fit voelen.
Dit kun je doen om de trek in chocolade te beperken:
- Zorg voor ontspanning: voldoende slaap, pauzes, power naps, weinig facebook en social media (?).
- Voorzie je lichaam van voldoende voedzame, warme en gekookte maaltijden. Het liefst drie keer per dag. De warme gerechten zorgen ervoor dat je je goed gevoed voelt. Dat voorkomt trek in zoetigheid. Geef minder ruimte aan complete brood-, melk- en rauwkostmaaltijden.
- Eet magnesium rijke voedingsmiddelen: boekweit, gierst, haver, rijst (allemaal het beste als volle granen gegeten), mais, zeewier, mungoboontjes, adukibonen, amandelen en sesam. Ook tarwegras en gerstgras, spirulina en chlorella zijn een aanrader. Let wel op: als je spijsvertering verzwakt is, wees hiermee dan voorzichtig!
- Eet bittere-verfrissende voedingsmiddelen: rucola, citroenschil, grapefruit. Deze stimuleren ook het hart, maar dan de rustgevende kant.
- Als de trek in chocolade oppermachtig wordt en je er ondanks de beste intenties niet van af kunt blijven: neem een piepklein stukje. Laat het smelten in je mond. Wacht even een paar minuten (volhouden!!). Vaak is de trek dan verdwenen.
Vergeet niet om een kijkje te nemen op de agenda:
24 juni 2017: workshop ‘Word je eigen voedingsconsulent’: als je op een heel ontspannen en gezellige manier wilt leren om je voedingsintuïtie te herstellen. Inclusief een uitgebreide test van je gezondheid-aandachtspunten vooraf. Twee plekjes heb ik nog vrij. Geen tijd in juni? Dezelfde workshop bied ik ook aan op 23 september 2017.
21 sep 2017: Start 3-daagse module voor professionals: TCM-voedingstherapie voor milt en maag
Op 12 okt 2017 komt de bekende auteur dr Karin Stalzer naar Nederland. Ze geeft een bijscholing (in het Engels!) voor therapeuten over ‘voeding voor de verschillende types stofwisseling’. In combinatie met de Chinese voedingsleer. Van iedere deelnemer wordt de stofwisselingstype bepaald.