Lang heb ik tegen dit blogbericht aangehikt. Eerlijk gezegd had ik niet echt inspiratie. November hoort niet bij mijn favoriete maanden. Ook kan ik niet ontkennen dat er zijn momenteel niet zo veel ontwikkelingen zijn om echt vrolijk van te worden. Ik hoor steeds vaker van klanten en collega’s dat ze het zwaar hebben in deze tijden en dat ze niet weten of ze hun praktijk of studio open kunnen houden. Dat is zo jammer, want juist de alternatieve geneeskunde, inclusief de bewegingsleer, kan in deze tijd zoveel voor de gezondheid betekenen.

Theoretisch weet ik het natuurlijk allemaal wel: naar binnen gaan, in jezelf de verandering teweeg brengen. Diep in mijn hart weet ik wel: het komt goed! Maar praktisch vind ik het soms ook zwaar.

Toen kwam ik in een krantje de volgende uitspraak tegen:

“8 op de 10 vrouwen hebben last van koude voeten.

De oorzaak: Door hun hormonen produceren ze minder warmte dan mannen.”

Deze zin kon ik natuurlijk onmogelijk zo laten staan😊, dus ik herpakte me en sprong achter mijn laptop!

De uitspraak impliceert dat je bent overgeleverd aan je hormonen. En dat betekent dan ook dat je er niets aan kunt doen – behalve misschien bijsturen door hormonen te slikken.

Als je mijn blog langer volgt dan weet je dat de koudere lichaamstemperatuur het resultaat is van een te laag brandende interne kachel. En die kun je dus wél beïnvloeden. Dit is één van de klachten die je heel goed met voeding aan kunt pakken. Volgens de Chinese geneeskunde worden koude voeten veroorzaakt door een te lage ‘yang’. Oftewel je interne vuur brandt op een te laag pitje. In dat geval is er te weinig energie om het lichaam tot in de ‘uiteinden’ te voorzien van warmte.

Hoe komt dat?

Als je ‘s ochtends al begint met kwark en banaan dan komt er van buitenaf helemaal geen warmte binnen. In tegendeel: je spijsverteringsvuur moet zelfs een standje hoger gaan branden om de kou op te vangen.

Dit werkt net als je fornuis thuis: als je ijskoud water aan de kook wilt brengen zal dit altijd langer duren en meer energie kosten dan wanneer je lauw water neemt of water dat je in de waterkoker hebt voorgekookt.

De energievoorraad is natuurlijk niet onbeperkt en uiteindelijk moet er op andere plekken worden bespaard.

Een goed werkend verteringsvuur is levensnoodzakelijk. Warme voeten zijn dat niet. Dan is de keuze snel gemaakt: je lichaam zal eerst proberen om je spijsverteringsvuur brandende te houden. De voeten krijgen hier geen voorrang.

Als je de koude voeten vanuit dit oogpunt bekijkt, dan is er ook al direct een oplossing, namelijk: warmte toevoegen.

Ik heb hier al vaak over geschreven, daarom alleen kort de meest belangrijke punten:

• Gebruik je fornuis en oven: kook, wok, stoom, bak. Het externe kacheltje helpt je om aan warmte te komen.
• Eet minimaal twee keer per dag een warme maaltijd. Vermijd rauwkost en fruitmaaltijden. Deze koelen namelijk te veel af.
• Begin al met het ontbijt: gebakken eieren, omelet, (glutenvrije) pannenkoekjes met spek, soep, inmiddels ken je het natuurlijk al.
• Je hoeft de maaltijd niet altijd warm te eten; ‘koude’ gerechten op basis van gekookte ingrediënten doen ook hun werk. Denk aan aardappelsalade, eiersalade, koude gehaktballetjes, koude kippenvleugels, rijstsalade, linzensalade.
• Gebruik fruit als aanvulling – en niet als hoofdgerecht. Ook koude sapjes zijn af te raden – in ieder geval in grote hoeveelheden.
• Wees voorzichtig met producten uit de diepvries. Helemaal voorkomen kunnen we dit niet. Maar het helpt helaas niet om veel op voorraad te koken en vervolgens alles in te vriezen. Ook al warm je de diepvriesmaaltijd later op, je lichaam voelt dat er maanden aan koude aan het product is toegevoegd.
• Drink warm water. Uit de Quooker of waterkoker is prima. Doe het gekookte water in een thermosfles dan heb je de hele dag ‘warmte’ voor je interne kachel.

En de hitte dan?

Dit principe werkt natuurlijk ook de andere kant op. Als  je het te warm hebt – zeg maar een soort van opvliegergevoel – dan kun je je hormonen natuurlijk de schuld geven. Dan is het ‘gewoon’ de overgang. Niets aan te doen.

En Westers gezien klopt dit: de overgang heeft gewoon te maken met je hormonen.  Maar dat verklaart niet, waarom er ook heel jonge vrouwen van 25 zijn, die last hebben van een koortsachtig gevoel en nachtzweet. Of mannen.

Maar je kan er ook anders naar kijken: Als je nachtzweet voelt, hete voeten en opvliegers, dan is er volgens de TCM een tekort aan koeling. Vaak gaat dit gepaard met droogte in het lichaam: droge ogen en slijmvliezen, droge huid en droog haar. Je lichaam heeft te weinig ‘sappen’, vloeistoffen en bloed – oftewel yin – om de koeling in de gaten te houden.

Het is net een motor die op volle toeren draait, maar waar te weinig koelvloeistof is bijgevuld. Op een gegeven moment wordt de motor heet, wordt broos en het materiaal droogt uit.

Ook hier heb ik al eerder over geschreven. Om het kort samen te vatten: als je hitte voelt, dan kun je de volgende dingen in je voeding veranderen:

Ten eerste is het heel belangrijk om alle verhittende en uitdrogende voedingsmiddelen te vermijden of ten minste te verminderen. Dit is de meest belangrijke stap.

• Vermijd hete kruiden en specerijen zoals chili, kerrie, gember, kaneel. Denk hierbij ook aan kruidenmengsels zoals sambal en vooral ook aan thee zoals chai en yogithee.
• Vermijd – naast verhittende thee-ingrediënten – ook uitdrogende theesoorten zoals groene thee en zwarte thee. Deze verhitten niet, maar de uitdrogende werking kost je lichaam waardevolle ‘koelvloeistof’.
• Ook koffie en granenkoffie drogen uit.
• Gluten en tarwemeel werken tevens verhittend. (En Westers gezien hebben ze ook daadwerkelijk invloed op de hormoonhuishouding.)

De tweede stap is het benadrukken van verfrissende voeding zoals gestoomde groenten (voeg later genoeg vet toe).

• Stoom, kook, blancheer, gebruik ‘sappige’ bereidingen.
• Eet bouillon en soep: bouillon met kalkoen en eend is hier bijzonder waardevol omdat deze vleessoorten het lichaam koelen en – zoals de eend – ook bevochtigen.
• Gebruik zo nu en dan zeewier (heel goed voor de yin-opbouw).
• Neem af en toe peer en watermeloen (natuurlijk niet uitsluitend, maar aanvullend), want deze twee fruitsoorten bouwen sappen op en geven een beetje verkoeling.

Wees geen slachtoffer

Laat je niet afschepen. Wees geen hulpeloos slachtoffer van je hormonen, maar ontdek je eigen kracht weer. Als je het ‘aan de hormonen’ wijdt, dan lijkt het alsof je er aan overgeleverd bent. Het lijkt zelfs alsof het buiten je lichaam om gaat;

Kijk vooral wat je wèl kunt doen. Op voeding heb je in ieder geval invloed en je kunt er morgen al mee beginnen. In sommige gevallen zal een aanpassing van het voedingspatroon niet voldoende zijn.

Weet dat er in de TCM altijd aanvullende therapieën zijn zoals acupunctuur, shiatsu en kruiden.

Korting voor jou op de Slow Calendar

Dit kwam net op het goede moment. Een heel leuk product van Romy Barendse en Emily van Vught: de Slow Calendar.

Romy zegt dat we ons als mensen veel meer zouden moeten overgeven aan de natuurlijke cycli van de natuur. Gelijk heeft ze, in deze rare tijden misschien meer dan ooit. Dit maakt dat we weer in verbinding komen met onszelf.

Romy en Emily hebben de Slow Calendar gemaakt om je hierbij te begeleiden. De kalender helpt je om te vertragen, meer in het nu te zijn en in jouw natuurlijke flow te leven. De inhoud bestaat uit 12 individuele kaarten met ieder een eigen thema. Deze zijn gebaseerd op een combinatie van oosterse wijsheden – de energetische seizoenen vanuit de I-tjing en de Chinese vijf elementenleer – en moderne astrologie. Het is trouwens geen kalender om afspraken in te plannen, of verjaardagen op te schrijven.

De Slow Calendar is heel mooi vormgegeven en met liefde voor moeder aarde gedrukt op papier dat deels gerecycled is en deels is gemaakt van stro.

Couponcode voor jou

Wil je de Slow Calendar bestellen? Voor jullie, en alleen voor jullie 😊, heb ik korting kunnen regelen: als je de couponcode juttakoehler intoetst, krijg je 5 Euro korting op de bestelling. (En nee, dit is géén affiliate link, ik verdien er helemaal niets aan…even voor de goede orde).

Deze actie loop tot 10 december 2020. De kalender wordt rond 20 december 2020 verzonden. Verzending naar België is mogelijk en het pakket past door de brievenbus.

Wat moet je doen als je gebruik wilt maken van de korting?

• Ga naar www.slowcalendar.nl
• Gebruik bij ‘couponcode’ de code juttakoehler in en klik op ‘waardebon toepassen’. Ga door met de bestelling.
• Heb je vragen over het product of over de bestelling, neem dan contact op met Romy of Emily.

Ik kan zelf niet wachten tot ik hem binnen heb: want ‘slow’ en ‘ontspannen’ dat heb ik in deze enerverende tijden toch best wel nodig.

Een lieve groet, Jutta

‘Mama, mag ik een ijsje?’ Nu het zo warm is, hoor ik deze vraag dagelijks. De vraag komt uit de mond van mijn dochtertje van acht. Ik raak er soms – ik geef het toe – licht geïrriteerd door. Nog geïrriteerder raak ik als er na het eten van het toegestane ijsje de vraag komt: ‘Mama, mag ik misschien nog een ijsje?’

Zelf ben ik geen grote ijs-fan. Chocolade, oh dat wel, maar dat is een ander verhaal. Ik kan me niet herinneren dat ik als kind vol overtuiging om ijs zeurde. Zeker niet in de winter. Want toen ik kind was, waren de ijswinkels in de winterperiode simpelweg gesloten. Of ze werden tijdelijk omgetoverd en verkochten een paar maanden lang kleding of andere hebbedingetjes.

Af en toe hadden we ijs als toetje. Altijd hetzelfde: een pakje Vienetta. Toen was er maar een soort.  En terwijl we thuis wel ruzie maakten om het grootste stuk, had ik na dit stuk genoeg voor de komende weken.

Blijkbaar ben ik een rare uitzondering. IJs is geliefd. Veel mensen willen het liefst elke dag een ijsje eten. In het dorpje verderop staan de mensen dagelijks een half uur in de rij voor het beste ijsje.

Dus ik moet er wel een keer over schrijven, bedacht ik me.

Wat doet ijs?

De Chinese voedingsleer kijkt onder meer naar de thermische werking van een voedingsmiddel of bereiding. Het zou je niet verbazen, dat ijs – net als alle diepvriesmaaltijden – een afkoelend effect op het lichaam en op het spijsverteringssysteem heeft.  Het spijsverteringsvuur moet harder gaan branden om het ijs te kunnen verteren. Dit kost je energie en warmte. Je kunt het vergelijken met het koken van ijsklontjes in een koekenpan. Als je de met ijsklontjes gevulde koekenpan op je fornuis zet, dan duurt het langer en kost het meer energie tot de ijsklontjes tot water zijn gesmolten en aan de kook zijn gebracht.

Dat geldt ook voor ijs met kaneel of cacao. De kleine aandelen kaneel of cacao zijn niet in staat om het hele ijs ‘op te warmen’.

IJs op basis van room en melk is daarnaast slijmvormend. Dit komt doordat dierlijke melkproducten een extreem bevochtigende werking hebben. Daar heeft het spijsverteringsvuur moeite mee. Extreem bevochtigende voeding is taai en plakkerig en vertraagt het hele spijsverteringsproces. Bij een overmaat kan het gebeuren dat er een soort komposthoopje in je buik ontstaat. Stinkende en plakkerige ontlasting, frequente verkoudheden, loopneus en vocht vasthouden kunnen het gevolg zijn.

De standaard ijssoorten hebben dus twee eigenschappen die moeilijk verteerbaar zijn. Als je kiest voor ijs in een hoorn, dan komt er een slijmvormende factoor boven op (of te wel onderaan): De wafels en hoorntjes bestaan doorgaans uit tarwebeslag. Tarwe is extreem bevochtigend en kan dus ook weer snel leiden tot slijm.

Geen ijsjes dan?

Ik wil zeker niet je ijspret bederven. Maar als je me iets langer volgt, dan weet je dat mijn stelling is dat we in de zomer de grootste aanslagen plegen op ons spijsverteringssysteem. We denken namelijk dat nu alle koude dingen mogen: koude sappen, water met ijsklontjes, rauwkost salades, fruit en ijs. Maar als je weet wat dit allemaal kan doen, dan kun je ook beter opletten en is er zeker ruimte voor een ijsje.

IJs – voor wie beter niet

IJs is geen goed plan als je te weinig warmte (voor de liefhebber: yang) in je lichaam hebt. Je voelt je heel kouwelijk, de voeten zijn koud, de handen ook, misschien je hele lijf. ’s Nachts moet je gaan plassen, misschien zelfs meerdere keren. Koude in het spijsverteringsvuur wil zeggen dat het fornuisje in je buik er niet meer in slaagt om de voeding goed te verteren. Het fornuisje in je buik staat bij wijze van spreken op standje één en kan de inhoud van de koekenpan niet aan de kook brengen. Een opgeblazen en rommelig gevoel kunnen het gevolg zijn. Ook een brijige ontlasting is het resultaat van een slecht werkende spijsvertering. Ook bij damp is ijs geen aanrader.

Hoe je ijs kunt eten zonder het spijsverteringsvuur te sterk af te koelen

Een gezond spijsverteringssysteem kan zeker af en toe een ijsje hebben. En als moeder weet ik natuurlijk ook dat ik mijn kind niet ijs-vrij kan laten opgroeien. Dit zou ook te erg zijn. Maar we kunnen wel een paar maatregelen nemen die zowel het spijsverteringsysteem als ons gehemelte een plezier doen.

1. Blijf ook in de zomer maaltijden eten met een hoog aandeel aan gekookte of anderszins bereide ingrediënten. Dit kan ook in vorm van salades, denk aan een linzensalade, eiersalade of rijstsalade. Blijf je warme ontbijt eten. Drink tussendoor gekookt water. Dan kan je spijsverteringssysteem de koudeklap van het ijs beter opvangen.
2. Kies ook eens een waterijsje. IJs op basis van room en melk leidt sneller tot slijm dan ijs op basis van water. Bij een ijswinkel kun je daarom het beste gaan voor ‘sorbetijs’. Dat is ijs op basis van water en fruit(sap).
3. Wel of geen wafel/hoorntje. IJs in een hoorntje is de beste zero waste variante. Je eet gewoon alles op en maakt geen afval. Ik pleit er toch voor om het hoorntje te vermijden. Dit omdat tarwe te slijmvormend is. Dan zit je normaalgesproken wel met een plastic of papieren beker en een plastic lepel opgeschept. Dit kun je omzeilen – mits je überhaupt iets voelt voor zero waste – als je een eigen bekertje, glaasje en lepeltje meeneemt. Zie onderaan.
4. Alleen op warme dagen. Inmiddels wordt het hele jaar rond veel ijs gegeten. Sommige ijswinkels gaan niet eens meer dicht in de winter. Om je spijsverteringssysteem gezond te houden, kun je de ijsconsumptie het beste beperkten tot op de echt warme dagen.
5. Neem ook eens watermeloen of muntthee. Watermeloen en muntthee hebben ook een thermische koude werking op het lichaam. Ze komen alleen ietsje minder hard aan dan ijs. Dus kijk dat je af en toe in plaats van een ijsje gewoon een, twee kopjes muntthee of een paar stukjes watermeloen neemt. Maar overdrijf het niet. Want ook deze voedingsmiddelen kunnen leiden tot koude in het lijf.

Zomervakantie ! geplande activiteiten ! zero waste

Zomervakantie

Vanaf 6 augustus t/m 24 augustus zorg ik er voor dat ik mijn batterij weer oplaad. Ik ga op pad en blijf uit de buurt van mijn laptop. Dat geld ook voor mensen die me helpen met de zaken. Dat houdt in dat ik in deze periode nauwelijks mijn email check. Telefonisch ben ik niet bereikbaar.
Voor mijn webshop betekent dit dat de bestellingen veel langzamer worden afgewerkt en verzonden. Het kan langer duren voordat je een pakket binnen hebt. Daarnaast kan het zijn dat de bestelling wordt opgedeeld op twee pakketten. Bestellingen die op 2 augustus binnen zijn, worden trouwens nog in de gewone snelheid afgewerkt.
Consulten geef ik weer vanaf 27 augustus. De volgende blog verschijnt weer in september.

Geplande activiteiten

In de herfst geef ik weer bijscholingen en workshops.
13 en 27 sept 2018: ‘Chinese voedingsleer bij kinderwens, tijdens de zwangerschap en na de bevalling’  (bijscholing voor professionals)
11 okt, 1 en 15 nov 2018: ‘TCM-voedingstherapie voor Milt en Maag‘ (bijscholing voor professionals)
Nog twee keer in 2018: workshop ‘Wordt je eigen voedingsconsulent‘

Zero waste 1: IJs to go

Omdat men in ons gezin iets voorzichtiger is met een overmaat aan ijs (een persoontje niet helemaal vrijwillig 😉) kiezen we met name voor ijs zonder tarwe. Dat wil zeggen, we moeten het in een bekertje eten. Om afval te besparen, nemen we onze eigen bakjes mee. Tot nu toe is het altijd gelukt.

Je kunt roesvrij staal nemen, maar een oude jampot gaat natuurlijk net zo goed. Het lepeltje moet je wel ook even meenemen. Of je herbruikt de plasticlepels die je bij de ijswinkel krijgt.

Zero waste 2: Zero waste in Düsseldorf

Sinds mei 2018 is hij open: Flinse & Co, een heel leuke zero waste winkel in Düsseldorf. De plaatjes spreken voor zich. Het assortiment is heel groot!