Waarom we drinken – alcohol in de TCM

Sluiten

Kom er ook bij!

Meld je aan voor mijn nieuwsbrief. Zo kun je al lezend iets voor je gezondheid doen. Als WELKOMSTCADEAU ontvang je mijn E-BOOK ‘Weg vermoeidheid – In 5 stappen meer energie met de Chinese voedingsleer’.

12/05 2020

Ik ben saai. Ongezellig. Soms doe ik moeilijk. En raar ben ik ook.

Wanneer ik dit te horen krijg? Bijna altijd als mensen die me niet kennen, horen dat ik geen alcohol lust. Dat ik niet mee hoef te borrelen. Dat ze gerust hun biertje mogen drinken. Dat ze lekker kunnen proosten met een glaasje wijn. Maar dan graag zonder mijn glaasje te vullen met hetzelfde drankje. Ik houd het lekker op een sapje, water of fris. Jep, dat is voor mij al gek genoeg.

Ja, weet ik, met mijn Duitse komaf zou ik eigenlijk dol moeten zijn op bier. Nee, je bent niet de eerste met dit grapje (gaap…). Ik heb me ook niet vergist: ik proost op het bruidspaar met een kinderdrankje. Bewuste keuze, hoor, ik had het dienblad met de champagne heus wel gezien. Bedankt, ik hoef ook geen glaasje wijn. Ook niet een halve. Nee-huh, een slokje proeven wil ik ook niet. Want. Ik. Lust. Het. Niet. – Echt niet.

Het is niet zo dat ik het niet heb geprobeerd. Natuurlijk heb ik in mijn jeugdig verleden meegedaan en ook eens bier gedronken. Toen gemengd met cola of limonade. Lekker vond ik het nooit. Alleen als ik de verhoudingen omdraaide (9 delen cola versus 1 deel donker bier) was het te doen. Net. Ook vond ik zo’n Batida-de-iets (geen idee meer wat het was) prima. Maar dan ook weer: gemengd met héél veel kersensap. Zodat je de alcohol niet zo proefde. Echt overtuigd raakte ik nooit.

Tegenwoordig het is zo: Mijn smaakpapillen vinden alcohol oprecht niet lekker. Ik word er niet warm van. Ik word er niet gezelliger van. Losser ook niet. Hooguit moe. Maar dat ben ik sowieso zo nu en dan. Daar hoef ik echt geen borrel voor. Kortom, ik doe, zeg maar, het hele jaar mee aan Dry January.

Waarom dan dit verhaaltje over alcohol?

Eigenlijk is het gek. Terwijl ik dit schrijf, herinner ik me talloze situaties waarin mij alcohol werd aangeboden. Ik denk ook aan de vele malen dat ik me heb moeten verontschuldigen. Een volwassen vrouw, oog in oog met een groep volwassen mensen, moet dus uitleggen (en zich verdedigen) dat ze op een andere manier meedoet aan de gezelligheid.

Nota bene: ik ben niet tégen alcohol! Van mij mag je borrelen. Ik til ook geen wenkbrauw op. Waarom ook? En ik zou graag dezelfde reactie krijgen. Laat me drinken wat ik wil en heb daar vrede mee. Probeer me niet te overtuigen want daarmee ben je decennia te laat.

Ik schrijf dit allemaal om uit te leggen dat ik vanuit mezelf nooit op het idee was gekomen om een blogbericht over alcohol te schrijven. Dit blogbericht heb je dus te danken aan een lieve vriendin. Ze overtuigde mij dat ik toch echt een keer iets moest schrijven over alcohol. Want voor haar is het wel een onderwerp. En eigenlijk voor veel van mijn klanten ook.

Alcohol in de TCM

Volgens de Chinese geneeskunde beweegt alcohol qi en bloed. Of simpel gezegd: het laat de energie weer stromen. Het heft blokkades (stagnaties) op en dynamiseert. Alles gaat weer stromen.

Thermisch gezien varieert de werking van verkoelend naar verhittend. Sterke drank is bijvoorbeeld verhittend. Rode wijn en rijstwijn hebben een verwarmende werking. Bier werkt verkoelend tot verfrissend, net als champagne en witte wijn.

In sommige TCM-boeken vind je het advies om een biertje te nemen om het hart-yin te kalmeren. Voor de leek: als je hart-yin niet op orde is, dan kan het zijn dat je niet goed slaapt, je je onrustig en gejaagd voelt. De bitter-verkoelende werking van het bier verhoogt het yin van het hart. En dus daarmee ook de rust, koeling en ontspanning

Maar zoals bij veel dingen, hangt het er sterk van af hoeveel je drinkt. In mijn geval zou een biertje me misschien helemaal in een knock-out-achtige slaap katapulteren. Als je nooit iets neemt, en dan ineens wel, dan werkt het zeker prachtig. Maar elke avond een biertje om in slaapt te komen, verliest op den duur de werking en camoufleert een onderliggend probleem: je kunt kennelijk niet vanuit jezelf genoeg rust vinden.

Daarnaast geldt: onafhankelijk van de thermische werking heeft alcohol op den duur een uitdrogende werking. Verwarmend of verfrissend, een overmaat beschadigt altijd je yin oftewel je bloed en je lichaamsvloeistoffen. Je lichaam raakt uitgedroogd en uiteindelijk oververhit. Concreet: een yin-leegte kan leiden tot droge huid, koortsachtig gevoel, nachtzweet, hete voetzolen en handpalmen, rimpels, inwendige onrust en slaapstoornissen.

Waarom we drinken

Naar mijn idee is het vooral de bewegende en opheffende werking van alcohol. Veel mensen (auteur inclusief) hebben in min of meer sterke mate last van een zogenaamde lever-qi-stagnatie.

Een van de taken van de lever (in de zin van de TCM) is het zorgen voor een soepele stroom van qi en bloed. De lever verdeelt qi en bloed in het lichaam over plekken waar het nodig is.

De symptomen van een lever-qi-stagnatie geven dan ook aan dat er iets niet lekker stroomt en dat er veel druk op sommige plekken is:

  • druk op de keel, een nerveus kuchje
  • tandenknarsen
  • pijn onder de ribben
  • geen trek / veel trek / pijnlijke buik / oprispingen bij stress
  • wisselend ontlastingspatroon (bijvoorbeeld op het weekend normale ontlasting, door de weeks brijig of constipatie op reis)
  • voor vrouwen: pijnlijke menstruatie, PMS, kleine klontjes in het bloed
  • stemmingswisselingen, depressieve stemming
  • snel geïrriteerd raken, je beperkt voelen
  • geblokkeerd zijn

Versterkt wordt een lever-qi-stagnatie trouwens ook door een bestaande bloed-leegte of qi-leegte. Want als er geen substantie aanwezig is om te bewegen, dan kan de lever ook niets verdelen.

Door alcohol te drinken, geven we onze qi en bloed een zetje. De stroom komt weer op gang. We lijken (schijnbaar) te kunnen ontspannen. De blokkades lijken weg. In ieder geval voor eventjes.

Maar hoe komen we aan zo’n blokkade? De blokkades zijn (zo goed als) altijd eigengemaakt. De lever is namelijk een orgaan dat van vrijheid houdt, van ontplooiing, creativiteit, beweging en ruimte.

Als we het idee hebben dat we dit niet hebben of beter gezegd: als we ons deze ontplooiing niet toestaan dan ‘gaat de lever op slot’. Een lever-qi-stagnatie geeft dan ook altijd aan dat je iets ‘dwars zit’. Dat de je je beperkt voelt. Dat je niet zo kan, als je eigenlijk zou willen. Dat je je creativiteit niet tot uiting kunt brengen.

Er is ook nog een andere reden om alcohol te pakken, namelijk moed indrinken. Moedige acties komen voort uit een sterke nier-energie. Als je voor een nieuwe, enge situatie staat, dan geef je door alcohol te nemen, je nier een zetje. Begrijpelijk.

Maar optimaler is het als je vanuit je eigen (nier-)kracht moed kunt pakken.

Wanneer is veel tè veel?

Natuurlijk weet ik dat er studies zijn die zeggen dat rode wijn juist heel gezond is. Deze studies geven ook een bepaalde hoeveelheid aan. Ik wil daar helemaal niet op ingaan. Als je me al langer volgt, dan weet je dat het vooral om je eigen onderbuikgevoel gaat.

Als je altijd een hulpmiddel (dus alcohol) nodig hebt om bijvoorbeeld

  • na een drukke dag te kunnen ontspannen
  • losser te worden
  • jezelf sexy en gezellig te vinden
  • weer vrolijk te worden
  • geestig te worden
  • te kunnen reageren op stressvolle situaties

dan is er een grote kans dat er een blokkade zit.

De meeste mensen met wie ik het over (te veel) alcohol heb, weten het eigenlijk al. ‘Ik wist dat dit niet okay was’ zeggen ze dan tegen me. ‘Ik wilde er al langer iets aan doen.’

En het is niet voor niets dat de Dry January zo populair is.

Kun je er met voeding iets aan doen?

Ja en nee.

Ja, omdat je natuurlijk kunt kijken welke voeding bij jou past. Door deze voeding te nemen kun je je lichaam optimaal voorzien van wat het nodig heeft. Op die manier heb je al één stressfactoor aangepakt.

Officieel staat in veel TCM-boeken dat er bepaalde voedingsmiddelen wel kunnen helpen tegen een lever stagnatie. En gedeeltelijk is dat natuurlijk correct. De literatuur noemt voedingsmiddelen zoals pijnboompitjes, prei, honing en azijn.

Maar de echte oplossing zal toch uit jezelf moeten komen. De ervaring leert dat  geen enkel (los) voedingsmiddel de stagnatie langdurig en grondig kan oplossen, als je niet ook het psychische en emotionele aspect meeneemt.

Hoe dan wel?

Maak je vrij van beperkingen

Je kunt natuurlijk de stress de schuld geven. De kinderen, je partner, je ouders, je werk, noem maar op. In werkelijkheid zijn het bijna nooit de externe omstandigheden die de stagnatie veroorzaken. Belangrijk is hoe je zelf omgaat met beperkende factoren. Een gebalanceerde lever geeft je het vermogen om soepel op elke situatie te reageren. Niet voor niets is de bamboe het symbool voor de lever-energie: standvastig maar toch buigt hij mee in de (tegen)wind. Vervolgens komt hij weer veerkrachtig overeind. Kijk binnen elke situatie – hoe vervelend het ook is – naar wat wél mogelijk is. Dát wil de lever!

Haal adem en rust uit

Als je van een drukke dag thuiskomt (of zoals nu waarschijnlijker: een drukke thuisdag achter de rug hebt), ga dan eerst rustig zitten. Zonder TV, zonder mobiele telefoon, zonder afleiding. Focus op je ademhaling, doe de ogen dicht. Wie weet wil je zelfs eventjes 10 minuutjes dutten.

Beweeg

Door te bewegen komt de doorstroming in het lichaam vanzelf weer op gang. Ga naar buiten, wandel. Zet daarbij net wat snellere passen dan je normaal gesproken doet.

Rek en strek

Strek vooral de zijkanten van het lichaam. Heel simpel, zoals je vroeger misschien deed op school. Eerst de ene kant, vasthouden, dan de andere kant (copyright foto: unsplash, Katee Lue)

Word creatief

Denk hierbij aan creativiteit in de breedste zin. Dat kan letterlijk zijn, dus knutselen, schilderen, iets bouwen, de meubels verzetten, fotograferen. Maar het kan ook gaan om het bedenken van een plan B of C als je in een moeilijke, op het eerst gezicht, hopeloze situatie zit.

Voor af en toe: iets zuurs

Neem een zure appel, snijd hem in partjes en besprenkel met citroensap. Neem de appel op het moment dat je eigenlijk een wijntje had willen pakken voor de ontspanning. Hetzelfde werkt ook met een glaasje water met een scheutje appelazijn en een beetje honing. Maar let op: dit is niet bedoeld voor lange termijn omdat het de maag kan aantasten.

Doe als de Duitsers

Misschien niet heel populair. Maar in dit geval kun je wel wat leren van ons. Misschien ken je het al van je vakanties. De Schorle. Wil zeggen, een drankje gemengd met spa rood. Dat kan met appelsap: dan hebben we Apfelschorle. Maar ook met wijn. Dan hebben we Weinschorle. Het voordeel: je krijgt maar de helft van de wijn binnen. En hebt toch ‘gezellig’ een glaasje drank in je hand. Let op: dit is alleen voor af en toe en biedt natuurlijk geen uitkomst als je het meerdere keren per dag toepast.

Zoek (meer) ontspanning

Als je het zelf heel moeilijk vindt om te ontspannen, zoek dan een therapeut of coach op. Bijvoorbeeld een hypnotherapeut, massagetherapeut etc. Het laatste is momenteel iets moeilijker, het eerste kan wel lekker met de momenteel geëiste afstand.

(* copyright van de titelfoto: Unsplash Cody Chan)

Commentaren (19)

  1. Beste Jutta,

    Puik ik ben ook een saai persoon.
    Mezelf verdedigen leg ik met een glimlach naast me neer.

    Wat een geweldig verhaal heb je weer kunnen schrijven.
    Ik noem dat verre van saai.
    Al die mooie stukken staan vol met toegevoegde waarde.

    Ik ben zo blij dat ik gezegend ben met jouw studie in mijn leven.

    Respect dat je cold turkey bent gegaan met je chocolade.

    Ik ben gewoon aqualist.

    Walter Huizer

    1. Beste Walter, Bedankt voor je feedback en lieve woorden! 🙂 Zo te lezen ben ik niet de enige die geen alcohol lust. Lieve groetjes, Jutta

      1. Ha Jutta, verfrissend om te lezen dat je geen alcohol drinkt. Mijn man en ik drinken ook niet, ook al vinden we het wel lekker. Ik heb het er niet voor over om me hier moe door te voelen.
        Het klopt dat anderen zich soms ongemakkelijk voelen door dat ik niet meedrink. Er zijn zelfs mensen die ons daardoor niet uitnodigen voor gezelligheid.
        Ik ben zelf heel gelukkig met ‘niet drinken’.

  2. Hoi,
    Ik ben ook niet van de alcohol. Ik heb het uitgeprobeerd was dat ik jong was. Dat kon gewoon thuis, omdat er altijd wel alcohol werd gedronken in het weekend. Ik vind de smaak niet lekker. Ik word er wel wat losser van, maar daarna val ik in slaap. Ik drink liever de hele avond thee, wat men ook vreemd vindt. Ik houd niet van koude dranken. In restaurants hebben ze vaak geen drinken buiten de koeling staan. Dan drink ik gewoon thee bij het eten. Op feestjes moest men erg wennen dat ik de hele avond aan de thee zat. Het is raar dat je je moet verdedigen dat je geen alcohol drinkt of dat je thee drinkt of gekookt water.

    1. Bedankt voor je reactie en input! Ja, haha, het warme water, daar zou ik natuurlijk ook nog eens een blogbericht over kunnen schrijven. 🙂

  3. Dag Jutta ,
    Ik ben nog lekker in mn gewonnen boek aan het neuzen 🙂 En heb mn zusje blij gemaakt met de kleine poster zodat ze ook af en toe kan opzoeken wat een bepaald soort voedsel thermisch doet. Mooie blog weer en hoe synchroon ! (gisteravond was op tv de uitzending; dokters van morgen , over alcohol met onderzoeken en weetjes ) Ik heb van mn 14e tot 28e alcohol gedronken en nu al 30 jaar niks meer. Ik ging mee met de groepsdruk en sfeer . Ik reageer er heel sterk op en nu kan ik zelfs geen kefir of tincturen op basis van alcohol meer nemen zonder meteen een duizelig hoofd en weeïge buik te krijgen.Na het stoppen dezelfde beleving als jij; ah ,doe nou gezellig mee, een glaasje kan toch wel…..etc. Je raakt ook vrienden kwijt ,want mijn ervaring is dat mensen met alcohol anders praten en doen als zonder en ik voel dan geen aansluiting meer,vind mensen vaak een stuk grover met alcohol op (bij bier valt me dat op). Gisteren in de uitzending werd o.a. ontkracht door nieuw onderzoek wat vaak wordt beweerd ; dat elke dag een glaasje goed is voor hart en bloedvaten ,dit blijkt niet te kloppen . ook deden drie mensen een experiment met een nulmeting en een maand lang geen alcohol. Zelfs bij de lichtste drinker was een hele verbetering te meten in bloeddruk en leverwaarden,reactievermogen ,conditie …het sprak eigenlijk voor zich en ook werd het nieuwe beleid van Ijsland besproken (jongeren onder 20 geen alcohol is nu een wet daar) . Ik zou oprecht willen dat dit overal zo was. Ik heb genoeg ellende en narigheid gezien die voortvloeit uit alcohol om er toch wel tegen te zijn….af en toe een wijntje bij het eten zal vast kunnen ,hoor,maar zoals het sociaal ingeburgerd is … als kind raakte ik in paniek en boos van dronken mensen omdat ik aanvoelde dat ze niet meer betrouwbaar als volwassene waren als ze dronken waren . Ik ergerde me later ook vaak dat bij naar gedrag mensen die dat vanuit alcohol deden geen verantwoordelijkheid konden nemen voor dat gedrag want ze waren immers dronken. En jarenlang een agressieve bovenbuurman vanwege alcohol was ook duidelijk. Niet iedereen is alcoholist,maar het is een glijdende schaal en ik vind mensen echt een stuk minder leuk worden met alcohol,behalve de mensen die echt alleen maar een vrolijke dronk hebben 🙂 Ik drink tegenwoordig vooral lauw water en bevalt prima,vind alcohol ook niet lekker meer. (ik vermoed dat veel mensen het effect lekker vinden en niet de alcoholische drank zelf) Ik koop bij oud en nieuw soms een fles Amé ,dat is zonder alcohol ,een vruchtensap ,witte druif bv ,met bruis dus wat jij beschrijft als schorle.

    1. Bedankt voor het delen van je ervaringen! Heel interessant om te lezen! Klopt, er zijn veel tegenstrijdige studies. Maar het gaat inderdaad vooral om wat jij ook beschrijft: zelf aanvoelen wat het met je doet.

  4. Ik drink ook niet. Ik ben bij een slok al wollig in mijn hoofd en krijg er ontzettende dorst van. Ik drink het liefst warm water. En ik moet heel vaak uitleggen waarom ik geen theezakje wil. Mensen vinden het raar dat je heet water drinkt

    1. Bedankt voor het delen van je eravringen. Ach, de reacties op warm water…daar heb ik ook nog steeds mee te maken. 🙂

  5. Heel interessant, het lijkt inderdaad zo te zijn dat alcohol mits met mate ontspanning geeft en een zorgeloos gevoel. Met de nadruk op lijkt. Herkenbaar wat je schrijft over lever qi-stagnatie. Motiverend om de beperkingen vanuit jezelf op te lossen.
    Om te ontspannen en de creativiteit te laten stromen, kan een kunstzinnig coach ook goed helpen.

  6. Jarenlang heb ik behoorlijk wat alcohol gedronken. Rode wijn van goede kwaliteit vind ik nog steeds erg lekker. Maar ik weet ook dat het niet gezond is om veel te drinken, dus ik doe het nu alleen nog maar bij bijzondere gelegenheden. Dan kies ik voor een heel mooie en echt lekkere wijn, verdiep me even in waar hij vandaan komt en geniet er dan ontzettend van. Dus niet gedachteloos naar binnen gieten, maar écht proeven en echt elke slok waarderen.
    Helaas moet ik me nu wel vaak verdedigen als ik niet meedoe aan rituele drinkmomenten met bocht dat de naam wijn niet eens verdient. Geen kwaliteit, maar kwantiteit. Ik ben niet gezellig. Tegenwoordig zeg ik dan dat het me spijt als ik niet gezellig ben en bied aan om te vertrekken als de inhoud van mijn glas de gezelligheid verstoort.
    Tot mijn plezier zie ik steeds meer mensen in mijn omgeving die zich niet meer door anderen laten voorschrijven wat zij zouden moeten drinken.

  7. Wat fijn om te lezen dat er meer mensen zijn die niet van alcohol houden! Ik drink nu al drie jaar geen druppel meer en mis het geen moment. Inderdaad bijzonder hoe je omgeving hierop reageert. Was hier echt verbaasd over! Terwijl ik absoluut geen problemen heb als mensen alcohol drinken. Ik ben gestopt omdat ik er niet tegen kan. Maar je zou maar een alcoholverslaving hebben en willen stoppen….. heftig man!

Laat een antwoord achter voor Jutta Koehler Antwoord cancellen

Meer weten? Boek een persoonlijk consult of kijk bij mijn cursusaanbod.